Trong bài viết này tôi phác ra một vài lý do nên sử dụng hoạt động đóng vai trong giờ học và đưa ra một số gợi ý giúp giáo viên sử dụng hiệu quả hoạt động đóng vai trong dạy học.
Giới thiệu
Đóng vai là gì?
Tại sao sử dụng hoạt động đóng vai?
Một số lời khuyên khi sử dụng hoạt động đóng vai
Tài liệu tham khảo.
Giới thiệu
Kết hợp hoạt động đóng vai vào lớp học tạo ra sự đa dạng, làm thay đổi tốc độ và tạo cơ hội để học sinh sử dụng ngôn ngữ cũng như làm không khí học vui vẻ. Nó có thể là một phần gắn liền với giờ học chứ không chỉ là một hoạt động “một lần rồi thôi”. Nếu giáo viên tin rằng hoạt động này có tác dụng và chuẩn bị cho học sinh một cách đầy đủ trước khi bắt đầu, nó sẽ mang lại thành công cho giờ học. Tuy nhiên, nếu giáo viên không thấy thuyết phục với hoạt động đóng vai thì hoạt động này ‘sớm muộn sẽ thất bại’ (Gillian Porter Ladousse 1987). Vì vậy, nếu bạn thấy thích và muốn thử nghiệm, bạn sẽ ngạc nhiên.
Đóng vai là gì?
Đóng vai là bất cứ hoạt động nói nào trong đó hoặc là bạn đang mượn vai trò của người khác, hoặc là bạn vẫn là mình nhưng tưởng tượng mình đang ở trong một tình huống không có thật nào đó.
Một người nào đó trong tưởng tượng - Sự thú vị của đóng vai là ở chỗ học sinh có thể “trở thành” bất kỳ ai đó mà các em thích trong một khoảng thời gian nào đó: Tổng thống, Nữ Hoàng, một triệu phú, một ngôi sao nổi tiếng… sự lựa chọn là không giới hạn! Học sinh có thể đứng trên lập trường của một ai đó. Có thể tố chức thành các cuộc tranh luận Đồng Tình hay Phản Đối (“For and Against”) và học sinh được chia thành các đội thể hiện quan điểm tán thành hay không tán thành về chủ đề nào đó.
Các tình huống tưởng tượng – cung cấp ngôn ngữ chức năng giúp các em vận dụng vào các tình huống bình thường quen thuộc thể hiện qua hoạt động đóng vai. “Tại một nhà hàng”, “Làm thủ tục lên máy bay”, “Tìm kiếm hành lý thất lạc”, đây đều là các tình huống áp dụng được cho hoạt động đóng vai.
Tại sao sử dụng hoạt động đóng vai?
Chúng ta đều đồng ý rằng sự học diễn ra khi các hoạt động cuốn hút và gây ấn tượng với học sinh. Jeremy Harmer ủng hộ việc sử dụng hoạt động đóng vai vì các lý do sau:
· Vui nhộn và tạo động lực cho học sinh
· Những học sinh ít nói có dịp để thể hiện bản thân một cách thẳng thắn và thoải mái
· Thế giới lớp học được mở rộng ra bên ngoài, vì vậy cung cấp cho học sinh nhiều cơ hội hơn hẳn để luyện tập ngôn ngữ
Ngoài những lý do trên, học sinh có cơ hội và môi trường an toàn để luyện tập tiếng Anh ngay từ bây giờ, vì có thể một ngày nào đấy các em sẽ đến một nước nói tiếng Anh . Học sinh có thể học được nhiều từ những tình huống giống như thật này. Những lỗi trong sử dụng nếu có không gây ra hậu quả nghiêm trọng nào.
Một số lời khuyên để sử dụng hoạt động đóng vai có hiệu quả trong giờ học
Chuẩn bị để thành công
Role-play là hoạt động có thể sử dụng ở trình độ sơ cấp miễn là học sinh được chuẩn bị kỹ càng. Cố gắng hình dung các cấu trúc ngôn ngữ sẽ được sử dụng và đảm bảo là học sinh đã được giới thiệu các cấu trúc đó trước khi tiến hành hoạt động. Học sinh có thể cần hỗ trợ thêm bằng các từ gợi ý trên bảng.
Gần đây tôi đã cho đóng vai tại ‘văn phòng phụ trách hành lý thất lạc’ với học viên người lớn trình độ sơ cấp và chúng tôi dành thời gian luyện tập các cấu trúc học viên sẽ dùng trước khi tiến hành. Khi hoạt động bắt đầu diễn ra, học viên cảm thấy đã được trang bị đủ lượng ngôn ngữ cần thiết. Với học sinh có trình độ cao hơn các em có thể không cần hỗ trợ nhiều về ngôn ngữ nhưng các em cần có thời gian để “thấm” vai.
Vai trò của giáo viên
Một số vai trò của giáo viên có thể là
· Người giải thích/hướng dẫn: học sinh có thể cần một số cấu trúc ngôn ngữ do giáo viên cung cấp. Nếu đủ thời gian luyện tập nên cung cấp các cấu trúc mới vào lúc này.
· Người quan sát: Giáo viên xem phần đóng vai và nhận xét, đưa ra lời khuyên khi hoạt động kết thúc.
· Đồng diễn viên: Đôi lúc giáo viên có thể tham gia đóng một vai trong hoạt động của học sinh.
Làm cho hoạt động đóng vai sống động và chân thực
Các đồ vật thật và đạo cụ sân khấu có thể làm cho hoạt động đóng vai trở nên sinh động. Một nhóm học viên nhỏ tuổi của tôi gần đây đóng vai đầu bếp làm bánh pizza và khách hàng. Chỉ mất khoảng một phút để làm một chiếc mũ đầu bếp đơn giản hình nón bằng giấy bìa trắng trên đó có ghi CHEF và tôi tin rằng điều này làm cho cả buổi diễn trở nên thú vị và đáng nhớ cho cả lớp. Chỉ cần các em đội chiếc nón lên đầu là các em đã trở thành đầu bếp làm bánh pizza và cứ thế mà diễn thôi.
Sắp xếp lại đồ đạc trong lớp học cũng là ý hay. Bạn hình dung mình đang ở tại một quầy cung cấp thông tin du lịch hoặc phòng phẫu thuật của bác sỹ hãy làm cho đồ đạc ở trong bày biện giống nhất có thể. Học sinh thậm chí có thể ra ngoài sau đó gõ cửa để vào phòng diễn.
Làm cho hoạt động đóng vai thật và phù hợp với học sinh
Cố gắng để các vai học sinh đóng càng gần với đời thực càng tốt. Sẽ khó cho những học sinh chưa bao giờ ra nước ngoài để hình dung mình sẽ ra sao trong một cửa hàng “Ye Olde Tea” ngay giữa ngoại ô nước Anh. Tuy nhiên, các em có thể hình dung được mình sẽ thế nào nếu nhận được yêu cầu giúp đỡ một người Anh đang đi thăm đất nước của các em. Chẳng hạn sử dụng tiếng mẹ đẻ giải thích văn hoá địa phương hoặc dịch thực đơn của địa phương sang tiếng Anh cho các khách nước ngoài.
Học sinh học tiếng Anh thương mại sẽ thấy dễ hơn khi đóng vai trong một cuộc họp với một đồng nghiệp đến từ nước khác. Nếu các bạn đang dạy trẻ em, cố gắng khai thác khả năng “chơi” bẩm sinh của các em. Các học sinh này quen đóng vai đi mua sắm hoặc nấu ăn, bởi vì đó là cách các em vẫn chơi cùng bạn.
Ngôn ngữ cần dạy
Khi học sinh đóng vai, các em có thể bị bí từ hoặc cấu trúc. Trong giai đoạn luyện tập giáo viên có cơ hội để dạy trước các em các yếu tố ngôn ngữ cần thiết. Vai trò của giáo viên lúc này giống như một cuốn ‘từ điển di động’, giám sát học sinh và giúp đỡ các em khi cần thiết. Nếu giáo viên không thích làm điều này và cảm thấy quá trình tự tìm ra từ mình cần giúp các em chủ động hơn, giáo viên có thể “nghỉ ngơi” sau giai đoạn luyện tập và để cho học sinh tự tra từ điển tìm từ.
Như đã nói ở phần vai trò của giáo viên ở trên, việc đáp ứng nhu cầu của học sinh về từ vựng đóng vai trò cốt lõi. Nhờ đó, các em sẽ học được từ và cấu trúc mới trong môi trường tự nhiên và dễ nhớ. Đây là cơ hội để các em sử dụng ngôn ngữ thật và tự nhiên.
Chữa lỗi
Có rất nhiều cách chữa lỗi trong hoạt động đóng vai. Giáo viên hầu như không thể chen vào và chữa từng lỗi của các em. Điều này cực kỳ phản tác dụng và làm các em cụt hứng! Một số học sinh thích được chữa lỗi ngay sau hoạt động đóng vai, trong khi mọi thứ còn đang trong đầu các em. Có thể viết các câu có chữa lỗi lên bảng để cả lớp cùng chữa.
· Tự sửa lỗi - nếu giáo viên có phương tiện để ghi lại hoạt động đóng vai chẳng hạn thu vào băng catset hoặc quaty video, khi đó học sinh sẽ có cơ hội được nghe lại phần diễn của mình và tự xem xét mình đã nói đúng hay chưa. Nghe lại giúp các em dễ dàng nhận ra lỗi của mình.
· Chữa lỗi theo cặp - Học sinh có thể chữa lỗi cho bạn của mình. Khi các bạn diễn, những bạn khác được yêu cầu nghe và ghi lại những cấu trúc câu hay mà các em có thể bắt chước, cũng như những lỗi của bạn. Giáo viên cần lưu ý để hoạt động chữa lỗi theo cặp hiệu quả và có tác dụng tích cực với tất cả học sinh.
· Tự mình ghi lại các lỗi phổ biến và giải quyết các lỗi này trong các buổi học tiếp theo, đảm bảo là học sinh không nản vì giáo viên chữa lỗi ngay lập tức. Nói chuyện với các em để xem các em thích được chữa lỗi theo cách nào.
Vận dụng trí tưởng tượng và khiếu hài hước
Hoạt động đóng vai thành công nhất mà tôi có năm ngoái là với một nhóm thiếu niên và hoạt động này được sử dụng làm bước đà sau khi nghe một bài hát. Tên bài hát là Avril Lavigne´s Skater Boy. Học sinh làm việc theo cặp để diễn tả cảnh một cậu bé trượt ván (Skater Boy) cuối cùng đã gặp được cô bạn gái cũ như thế nào sau buổi hoà nhạc. Màn diễn rất hài hước và tôi ngạc nhiên là các em rất nhập vai.
Đóng vai là hoạt động rất vui. Nếu bạn còn lưỡng lự trước khi sử dụng thì tôi gợi ý bạn nên áp dụng từng tí một. Tại sao không mở rộng một hoạt động đọc/nghe trong sách và biến nó thành một hoạt động đóng vai? Bạn sẽ ngạc nhiên thú vị với hiệu quả của đóng vai đấy!
http://www.teachingenglish.edu.vn/vi-VN/Kinh-nghiem-giang-day/Tieu-hoc/Dong-vai.html
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét